Hệ thống điều hòa giúp lưu thông và giúp tối ưu nhiệt độ cho luồng không khí trong xe, vì thế chúng ta không cảm thấy ngột ngạt khi ở trong một không gian kín như vậy, nhất là trong điều kiện khí hậu nóng bức và nhiều bụi bặm nư Việt Nam. Hệ thống điều hòa ngừng hoạt động là một phiền phức không nhỏ. Vậy tại sao chúng ta không tìm hiểu những nguyên nhân làm cho hệ thống này ngừng làm lạnh và tìm cách khắc phục?
Đầu tiên chúng ta cần phải hiểu nguyên lý hoạt động của nó:
Nguyên lý hoạt động có thể tóm gọn thành các bước như sau: máy nén được nối với động cơ thông qua dây cua-roa, hút chất làm lạnh ở thể khí (từ bình chứa gas) rồi nén ở áp suất cao. Khi bị nén, nhiệt độ chất làm lạnh tăng lên và nó được đẩy sang giàn nóng, nằm ở vị trí phía đầu xe, gần lưới tản nhiệt và có quạt riêng. Ở giàn nóng, do được tản nhiệt ở áp suất cao nên chất làm lạnh hóa thành thể lỏng và chuyển sang van giãn nở (hoặc van tiết lưu).
Tiếp theo, tại van tiết lưu, áp suất giảm đột ngột nên chất làm lạnh hóa hơi và chuyển tới giàn lạnh. Ở đây, nó lấy nhiệt từ môi trường xung quanh và khiến nhiệt độ giảm xuống. Hơi lạnh sẽ được quạt gió thổi ra môi trường. Gió thổi ta từ giàn lạnh có thể là gió ngoài (làm lạnh ngoài), gió trong ca-bin hoặc cả hai.
Hệ thống điều hòa trên những xe hơi hiện đại thời nay thường tự động hóa cao và được tích hợp nhiều chức năng điều khiển. Tuy nhiên vẫn có sự cố xảy ra với hệ thống này. Vậy thủ phạm của vấn đề này nằm ở đâu?
Nếu hệ thống điều hòa ngừng làm lạnh sẽ có 2 nguyên nhân thường gặp:
1. Hệ thống thiếu gas.
2.Hệ thống gặp sự cố trong máy nén.
Thiếu gas là trường hợp thường gặp hơn. Nhưng đôi khi chúng ta vẫn gặp sự cố với máy nén của hệ thống này.
Làm thế nào để kiểm tra?
Nếu có dấu hiệu bất thường bạn có thể kiểm tra nhanh bằng cách sờ vào ống dẫn ga, thấy ấm ở đường cao áp và mát ở đường thấp áp là được. Các nhà sản xuất quy định ống cao áp có đường kính nhỏ hơn ống thấp áp. Nếu nhiệt độ giữa hai ống này không chênh nhau nhiều thì rất có thể điều hòa của bạn gặp trục trặc.
Trường hợp thứ hai là do dây cua-roa nối động cơ với máy nén bị chùng, dẫn đến thất thoát công và máy nén không thể nén chất làm lạnh đến áp suất cần thiết. Bạn có thể mở nắp ca-pô xe và kiểm tra hệ thống nén khí của máy lạnh như hình trên. Phần cuối của hệ thống này là dây cu-roa, chúng ta có thể xem thử nó có chạy với tốc độ cao hay chậm hơn so với bình thường, phần này yêu cầu bạn phải kiểm tra thường xuyên để có thể nhận biết sự khác biệt.
Bên cạnh đó, còn có những lý do như dàn lạnh quá bẩn khiến dòng gió bị cản, tản nhiệt ra xung quanh khiến hiệu quả làm lạnh giảm. Bạn có thể kiểm tra tốc độ gió thổi mạnh hay yếu; nếu dây cao áp và dây thấp áp vẫn bình thường thì có thể kết luật cần phải làm sạch giàn lạnh. Để đo hiệu quả làm lạnh, bạn để động cơ ở vòng tua 1.500 vòng/phút, đặt máy lạnh ở mức cao nhất. Sau 5 phút, bạn có thể đo nhiệt độ ca-bin và nhiệt độ gió thổi ra từ giàn lạnh. Nếu nhiệt độ ở mức cao, bạn nên kiểm tra lại toàn bộ hệ thống điều hòa.
Vấn đề mà những người đi xe gặp phải nữa là điều hòa không có gió mát. Hiện tượng này bắt nguồn từ các nguyên nhân như: Dây cua-roa nối động cơ với máy nén bị đứt; khớp ly hợp máy nén gặp vấn đề nên khi bật công tắc, máy nén không nhận được năng lượng từ động cơ; van giãn nở trục trặc; sự cố với mạch điện hay do đường dẫn hở khiến khí mát thất thoát hết, không làm lạnh được. Nơi chất làm lạnh thoát ra thường có bụi bám nhiều nên bạn có thể phát hiện một cách khá dễ dàng.
Làm thế nào để giải quyết những rắc rối này?
Nếu bạn không có những thiết bị cần thiết để sửa chữa hoặc không tự tin về tay nghề của mình. Lời khuyên tốt nhất của tôi là bạn nên mang xe đến một trung tâm bảo trì xe hoặc garage chuyên nghiệp. Tuy nhiên bạn vẫn có thể kiểm tra lỗi trước ở nhà để đảm bảo không bị qua mặt ở các trung tâm bảo trì.
Trường hợp máy nén chạy quá chậm hoặc không chạy, bạn có thể sửa chữa ở các trung tâm bảo hành hoặc thay mới. Trường hợp máy nén đã thay mới mà hệ thống lạnh vẫn không đảm bảo thì có lẽ đã đến lúc bạn nạp thêm gas hoặc vệ sinh lại hệ thống.
