Tại nhiều nước châu Âu hiện nay, hệ thống cân bằng điện tử trên ô tô (ESP) là một trang bị không thể thiếu trên những chiếc xe thương mại và được coi là tiêu chuẩn để đánh giá mức độ an toàn.
Hệ thống cân bằng điện tử ESP trên ô tô là gì?
Hệ thống cân bằng điện tử ESP là một hệ thống tổng của các hệ thống an toàn trên xe liên quan tới việc giám sát và can thiệp vào hoạt động của bánh xe. Hệ thống cân bằng điện tử ESP có mục đích xử lý các tình huống xe bị trơn trượt, mất lái, thừa hay thiếu lái.
ESP hoạt động đồng thời, bổ trợ với nhiều hệ thống an toàn khác như hệ thống kiểm soát lực kéo (TCS), hệ thống điều khiển hành trình (CCS) hay hệ thống chống bó cứng phanh (ABS).
Hệ thống cân bằng điện tử (Electronic Stability Program - ESP hay Electronic Stability Control - ESC) là hệ thống an toàn trên ô tô, giúp xe ổn định, cải thiện tốc độ và giảm thiểu tối đa nguy cơ xe bị mất lái, thừa lái hay thiếu lái (có thể khiến xe chệch khỏi quỹ đạo) khi di chuyển.
Cấu tạo của hệ thống cân bằng điện tử
Hệ thống ESP có cấu tạo gồm 4 bộ phận chính:
Bộ điều khiển thủy lực.
Các cảm biến: Cảm biến tốc độ bánh xe, cảm biến góc lái, cảm biến quay vòng, cảm biến gia tốc, cảm biến áp suất phanh.
Hệ thống trượt và cảm biến gia tốc ngang.
Bộ xử lý điều khiển động cơ.
Chức năng của hệ thống cân bằng điện tử
Giữ vững lộ trình lái
ESP kiểm soát các hoạt động của xe bằng việc tính toán góc lái, gia tốc và cảm biến góc quay. Khi bánh xe có dấu hiệu bị mất lái, ESP tự động tác động lực phanh lên các bánh để kiểm soát xe.
Phối hợp cùng hệ thống ABS kiểm soát độ bám đường của xe
Điều chỉnh công suất của động cơ (mô-men xoắn) đến các bánh xe để tối ưu hóa độ bám đường của bánh xe khi di chuyển trên những cung đường trơn trượt hoặc không bằng phẳng ở bất kỳ tốc độ nào.
Chức năng này được phối hợp cùng hệ thống phanh ABS nhằm ngăn ngừa hiện tượng bó cứng bánh xe xảy ra khi phanh đột ngột - theo phương cách “nhấp nhả” phanh liên tục.
Phân phối lực phanh điện tử
Tự động cân bằng lực phanh giữa bánh trước và bánh sau trước khi ABS được kích hoạt (trong trường hợp bánh sau bị bó cứng).
Điều chỉnh lực phanh phù hợp với trọng tải xe, nhờ đó, giúp tối ưu hóa hiệu quả phanh.
Hỗ trợ phanh khẩn cấp
Hỗ trợ phanh khẩn cấp trong các trường hợp:
Đạp phanh gấp nhưng không đủ lực để dừng xe.
Bổ sung lực phanh cần thiết để giảm tốc độ nhanh nhất và giúp giảm quãng đường phanh.
Lưu ý: Tính năng phanh khẩn cấp của ESP được tắt khi người lái nhả đạp phanh (khôi phục chế độ phanh thông thường).
Cách nhận biết xe có cân bằng điện tử
Trước đây, ESP được coi là một trong những tính năng an tòa nâng cao, thường chỉ có ở những dòng/mẫu xe cao cấp như Mercedes-Benz, BMW, Bosch…Tuy nhiên hiện nay, ESP đã phổ biến hơn, rất nhiều dòng xe phổ thông đã được trang bị hệ thống này như Toyota Vios, Honda City, Toyota Innova, Suzuki Ertiga…
Để nhận biết xe có được trang bị hệ thống ESP hay không, chủ xe hãy kiểm tra trên taplo ô tô có ký hiệu của ESP không. Ở các xe khác nhau, vị trí đặt các phím chức năng của ESP có thể khác nhau. Thông thường, chúng được thiết kế trên taplo ô tô. Để biết vị trí chính xác hoặc không tìm thấy nút bấm của hệ thống, có thể tra cứu trong sách hướng dẫn sử dụng xe.
Cách bật/tắt hệ thống cân bằng điện tử
Thông thường, hệ thống ESP được thiết lập ở chế độ tự động kích hoạt, tức là luôn luôn phân tích và xử lý các thông tin về hoạt động của bánh xe để đưa ra phương pháp can thiệp kịp thời. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chủ xe cần sử dụng đến nút bật/tắt ESP để ngăn cản sự hoạt động của hệ thống này, sau đó kích hoạt lại.
Để bật/ tắt hệ thống ESP, người lái bấm vào nút bật/tắt hệ thống được bố trí trên bảng taplo ô tô.
Khi hệ thống này hoạt động, đèn báo ESP sẽ báo sáng.
